Wilhelmus van Nassouwe
William of Nassau
Ben ick van Duytschen bloet,
am I, of German1blood.
Den Vaderlant getrouwe
Loyal to the fatherland
Blyf ick tot in den doot:
I will remain until I die.
Een Prince van Oraengien
A prince of Orange
Ben ick vrij onverveert,
am I, free and fearless.
Den Coninck van Hispaengien
The king of Spain
Heb ick altijt gheeert.
I have always honoured.2
In Godes vrees te leven
To live in fear of God
Heb ick altyt betracht,
I have always attempted.
Daerom ben ick verdreven
Because of this I was ousted
Om Landt om Luyd ghebracht:
bereft of my land and my people.
Maer God sal mij regeren
But God will direct me
Als een goet Instrument,
like a good instrument.
Dat ick zal wederkeeren
So that I may return
In mijnen Regiment.
to my domain.
Lydt u myn Ondersaten
Hold on my subjects,
Die oprecht zyn van aert,
who are honest by nature.
Godt sal u niet verlaten
God will not abandon you
Al zijt ghy nu beswaert:
even though you now are in despair.
Die vroom begheert te leven
He who tries to live piously,
Bidt Godt nacht ende dach,
must pray to God day and night,
Dat hy my cracht wil gheven
that He will give me strength
Dat ick u helpen mach.
that I may help you.
Lyf en goet al te samen
My life and fortune altogether
Heb ick u niet verschoont,
I have not spared you.
Mijn broeders hooch van Namen
My brothers high in rank
Hebbent u oock vertoont:
have shown you this as well:
Graef Adolff is ghebleven
Count Adolf3died
In Vriesland in den slaech,
in battle4in Frisia5
Syn Siel int ewich Leven
His soul in eternal life
Verwacht den Jongsten dach.
awaits the final judgement.
Edel en Hooch gheboren
Noble and high-born,
Van Keyserlicken Stam:
of imperial descent,
Een Vorst des Rijcks vercoren
Chosen a prince of the empire,
Als een vroom Christen man,
Like a pious Christian,
Voor Godes Woort ghepreesen
for the honoured word of God,
Heb ick vrij onversaecht,
I have without hesitation
Als een Helt sonder vreesen
like a fearless hero,
Mijn edel bloet ghewaecht.
ventured my own noble blood.
Mijn Schilt ende betrouwen
My shield and reliance
Sijt ghy, o Godt mijn Heer,
are you, o God my Lord.
Op u soo wil ick bouwen
It is you on whom I want to rely,
Verlaet mij nimmermeer:
never leave me again.
Dat ick doch vroom mach blijven
[Grant] that I may remain brave,
V dienaer taller stondt,
your servant for always,
Die Tyranny verdrijven,
and [may] defeat the tyranny6,
Die my mijn hert doorwondt.
which pierces my heart.
Van al die my beswaren,
From all those that burden me
End mijn Vervolghers zijn,
and are my pursuers,
Mijn Godt wilt doch bewaren
my God, do save
Den trouwen dienaer dijn:
your loyal servant.
Dat sy my niet verrasschen
That they may not surprise me
In haren boosen moet,
with their wicked plans
Haer handen niet en wasschen
nor wash their hands
In mijn onschuldich bloet.
in my innocent blood.
Als David moeste vluchten
Like David, who was forced to flee
Voor Saul den Tyran:
from Saul, the tyrant.
Soo heb ick moeten suchten
I had to sigh,
Met menich Edelman:
as did many other nobles.
Maer Godt heeft hem verheven
But God raised him,
Verlost uit alder noot,
relieving him of despair,
Een Coninckrijk ghegheven
and gave him a kingdom
In Israel seer groot.
very great in Israel.
Na tsuer sal ick ontfanghen
After this sourness I will receive
Van Godt mijn Heer dat soet,
from God my Lord the sweetness
Daer na so doet verlanghen
For that longs so much
Mijn Vorstelick ghemoet:
my noble mind
Dat is dat ick mach sterven
which is that I may die
Met eeren in dat Velt,
with honour in the fields,
Een eewich Rijck verwerven
and gain an eternal realm
Als een ghetrouwe Helt.
as a faithful hero.
Niet doet my meer erbarmen
Nothing makes me pity so much
In mijnen wederspoet,
in my adversity,
Dan dat men siet verarmen
then that are seen to be impoverishing
Des Conincks Landen goet,
the good lands of the King
Dat v de Spaengiaerts crencken
That you are molested by the Spaniards,
O Edel Neerlandt soet,
O Noble Netherlands sweet,
Als ick daer aen ghedencke
when I think of that,
Mijn Edel hert dat bloet.
my noble heart bleeds.
Als een Prins op gheseten
Seated [on horseback] like a prince,
Met mijner Heyres cracht,
with my armed forces,
Van den Tyran vermeten
Defied by the tyrant,
Heb ick den Slach verwacht,
I awaited the battle.
Die by Maestricht begraven
Those dug in at Maastricht
Bevreesde mijn ghewelt,
were afraid of my might
Mijn ruyters sach men draven.
People saw my horsemen ride
Seer moedich door dat Velt.
bravely through the fields.
Soo het den wille des Heeren
If it had been the Lord's will,
Op die tyt had gheweest,
at the time,
Had ick gheern willen keeren
I would have gladly relieved
Van v dit swaer tempeest:
you of this heavy tempest.
Maer de Heer van hier boven
But the Lord above,
Die alle dinck regeert.
who rules all,
Diemen altijd moet loven
He who we should always praise,
En heeftet niet begheert.
did not desire so.
Seer Prinslick was ghedreven
By a Christian mood was driven
Mijn Princelick ghemoet,
My princely heart
Stantvastich is ghebleven
Steadfast remained
Mijn hert in teghenspoet,
my heart in adversity
Den Heer heb ick ghebeden
To the Lord I prayed,
Van mijnes herten gront,
from the bottom of my heart,
Dat hy mijn saeck wil reden,
that He may save my cause,
Mijn onschult doen bekant.
and proclaim my innocence.
Oorlof mijn arme Schapen
Farewell, my poor sheep,
Die zijt in grooten noot,
who are in deep despair.
V Herder sal niet slapen
Your shepherd will not sleep,
Al zijt ghy nu verstroyt:
even though you are now dispersed.
Tot Godt wilt v begheven,
Turn to God,
Syn heylsaem Woort neemt aen,
accept his curing word.
Als vrome Christen leven,
Live as a good Christian;
Tsal hier haest zijn ghedaen.
soon, it will be finished here.
Voor Godt wil ick belijden
I want to confess to God,
End zijner grooter Macht,
and to his great power
Dat ick tot gheenen tijden
that I have never
Den Coninck heb veracht:
despised the King.
Dan dat ick Godt den Heere
except that to God the Lord,
Der hoochster Maiesteyt,
the highest Majesty
Heb moeten obedieren,
I've been obedient
In der gherechticheyt.
in justice.