Translation of the song Heydərbabaya salam artist Shahriar

Heydərbaba, ildırımlar şaxanda,

1 Haydar Baba when it thunders,

Sellər, sular şaqqıldayıb axanda,

Floods rush down

Qızlar ona səf bağlayıb baxanda,

Girls stand back and watch,

Salam olsun şövkətüzə, elüzə,

2 When your partridges take flight,

Mənim də bir adım gəlsin dilüzə.

When the rabbits hop out of the bushes,

Heydərbaba, kəhliklərin uçanda,

3 When Nowruz gales uproot garden shelters!

Kol dibindən dovşan qalxıb qaçanda,

And Nowruz flowers and snow drops blossom!

Baxçaların çiçəklənib açanda,

When the clouds wring out their clothes!

Bizdən də bir mümkün olsa yad elə,

4 Haydar Baba may the sun warm your back,

Açılmayan ürəkləri şad elə.

Make your smiles and your springs shed tears,

Bayram yeli çardaxları yıxanda,

5 Haydar Baba may you be fortunate!

Novruz gülü, qar çiçəyi çıxanda,

Be surrounded with springs and orchards!

Ağ buludlar köynəklərin sıxanda,

May you live long after us!

Bizdən də bir yad eləyən sağ olsun,

6 Haydar Baba my way differed from yours,

Dərdlərimiz qoy dikəlsin, dağ olsun.

Life passed, I could not come until late!

Heydərbaba, gün dalıvı dağlasın,

7 Haydar Baba good sons are faithful,

Üzün gülsün, bulaqların ağlasın,

Life passes, regrets are wasteful,

Uşaqların bir dəstə gül bağlasın,

Disloyal sons won't live long,

Yel gələndə, ver gətirsin bu yana,

8 Haydar Baba when Mir Azhdar calls for pilgrimage,

Bəlkə mənim yatmış bəxtim oyana.

And the village is filled with busy noise,

Heydərbaba, sənin üzün ağ olsun,

9 Ashig apples from Shangulava village,

Dörd bir yanın bulaq olsun, bağ olsun,

Staying there as a guest now and then,

Bizdən sonra sənin başın sağ olsun,

Throwing stones at the apple and quince trees,

Dünya qəzöv-qədər, ölüm-itimdi,

10 Haydar Baba the geese of Guri lake,

Dünya boyu oğulsuzdu, yetimdi.

The musical melody of the wind at twisted highways,

Heydərbaba, yolum sənnən gəc oldu,

11 Haydar Baba, Gara Chiman's Road,

Ömrüm keçdi, gələmmədim, gec oldu,

The sound of pilgrims' reciting,

Heç bilmədim gözəllərin nec oldu,

May all the troubles of Karbala pilgrimers

Bilməz idim döngələr var, dönüm var,

12 Haydar Baba, Satan has misled us!

İtginlik var, ayrılıq var, ölüm var.

Has dug love out of our hearts,

Heydərbaba, igid əmək itirməz,

13 Blood is not shed if one sees another's woe!

Ömür keçər, əfsus bərə bitirməz,

He who is human never carries a dagger!

Namərd olan .ömrü başa yetirməz,

Alas, ignorance is a blinding trap!

Biz də vallah,unutmarıq sözləri,

14 When autumn leaves fall,

Görəmməsək, halal edin bizləri.

And clouds hover over our village,

Xəzan yeli yarpaqları tökəndə,

15 May the Dashli Bulakh spring not be filled with gravel!

Bulud dağdan yenib kəndə çökəndə,

May its orchards not fade away!

Şeyxül-İslam gözəl səsin çəkəndə,

May not passersby on horses ever be thirsty there!

Nisgilli söz ürəklərə dəyərdi,

16 Haydar Baba, at your mountain slope,

Ağaclar da Allaha baş əyərdi.

The partridge sings, followed by its mate.

Daşlı bulaq daş-qumunnan dolmasın,

17 Haydar Baba, through the watery ground,

Baxçaları saralmasın-solmasın,

Spring water pours from the meadow's eye,

Ordan keçən atlı susuz olmasın.

Lilies swim on the water!

Deynə, bulaq xeyrin olsun, axarsan,

18 The farmhands at harvest time,

Üfüqlərə xumar-xumar baxarsan.

With scythes comb the wheat like hair,

Heydərbaba, dağın, daşın, sərəsi

19 Haydar Baba, as the sun sets over the village,

Kəklik oxur, dalısında fərəsi,

And the children have their dinner,

Quzuların ağı, bozu, qərəsi,

When the moon appears from behind the clouds,

Bir gedəydim dağ-dərələr uzunu,

20 When granny used to tell us tales,

Oxuyaydım Çoban, qaytar quzunu

And the wind used to slam windows and doors,

Heydərbaba, sulu yerin düzündə,

21 I long to have my auntie's bread, butter and honey,

Bulaq qaynar çay-çəmənin gözündə,

Get up and put on my overcoat,

Bulaqotu üzər suyun üzündə,

And collect gums from the garden trees,

Gözəl quşlar ordan gəlib keçərlər,

22 Hajik hala used to wash clothes in the river,

Xəlvətləyib bulaqdan su içərlər.

Mamad Sadig used to repair his roof,

Biçin üstü sünbül biçən oraqlar,

23 When Sheykhalislam used to call his prayer,

Elə bil ki, zülfü darar daraqlar,

Mashadi Rahim put on his cloak

Şikarçılar bildirçini soraqlar,

Mashadiajli used to have meatstew,

Biçinçilər ayranların içərlər,

24 Malik Niyaz while galloping, used to suddenly stop'

Bir huşlanıb, sondan durub biçərlər.

Take his Varandil gun and shoot at his desired target,

Heydərbaba, kəndin günü batanda,

25 Haydar Baba when there is a wedding in the village,

Uşaqların şamın yeyib yatanda,

The brides give henna and lamp wicks to their guests as gifts,

Ay buluddan çıxıb qaş-göz atanda

And the bridegrooms throw apples from the roof,

Bizdən də bir sən onlara qissə de,

26 Haydar Baba, your spring's watercress,

Qissəmizdə çoxlu qəmü qüssə de.

The plantations' cucumber and watermelon,

Qarı nənə gecə nağıl deyəndə,

27 It was Nowruz, the night bird was singing,

Külək qalxıb qap-bacanı döyəndə,

The engaged girl, knitted socks for her man,

Qurd keçinin şəngülüsün yeyəndə

Everyone dropped his scarf through a hole,

Mən qayıdıb bir də uşaq olaydım,

28 I wanted a scarf too, crying for it in our house,

Bir gül açıb ondan sora solaydım.

I got a scarf and wrapped it round my waist,

Əmməcanın bal bələlsin yeyərdim,

29 Haydar Baba, Mirzamamadin's orchard,

Sondan durub üs donumu geyərdim,

And the orchards' sweetsour plums,

Baxçalarda tiringəni deyərdim,

The brides' dowry and decorations on the shelves,

Ay özümü o əzdirən günlərim,

30 At Nowruz, they prepare red clay,

Ağac minib, at gəzdirən günlərim.

And model shapes to decorate rooms,

Heydərbaba, kəndin toyun tutanda,

31 Bakitraders' story of adventures and papers,

Qız-gəlinlər həna, piltə satanda,

The cows' milk and cream,

Bəy gəlinə damnan alma atanda,

The wednesday's walnuts and raisins before Nowruz,

Mənim də o qızlarında gözüm var,

32 We used to colour eggs beautifully,

Aşıqların sazlarında sözüm var.

Hit eggs against each other and ate the broken ones,

Heydərbaba, bulaqların yarpızı,

33 Nowruz Ali, used to thresh the wheat,

Bostanların gülbəsəri, qarpızı,

Now and then stopped and shovelled the husks,

Çərçilərin ağ nabatı, saqqızı

Then you see a donkey suddenly stopped,

İndi də var damağımda, dad verər,

35 At spring night, waterfall is heard in the river,

İtikin gedən günlərimdən yad verər.

The rocks roaring down with the flood,

Bayram idi gecəquşu oxurdu,

36 In winter nights, the room next to the stables,

Adaxlı qız bəy corabın toxurdu,

Is used as a sitting and bedroom by the villagers,

Hər kəs şalın bir bacadan soxurdu,

Wood burns bright in the stove.

Ay nə gözəl qaydadı şal sallamaq,

37 Cousin Shuja's gift from Baku,

Bəy şalına bayramlığın bağlamaq.

His setting up the Samovar and chatting on the roof,

Şal istədim mən də, evdə ağladım,

38 Haydar Baba, the eyes of Nana Giz,

Bir şal alıb tez belimə bağladım,

Rakhshanda's very sweet words,

Qulamgilə qaçdım, şalı salladım,

I wrote in Turkish so they can read,

Fatma xala mənə corab bağladı,

39 Before spring the sun is far off,

Xan nənəmi yada salıb ağladı.

The village children loved playing snowball,

Bayram olub, qızıl palçıq əzərlər,

40 When Granny stretched out her spinning wheel,

Naxış vurub otaqları bəzərlər,

And the sun spun its cotton in the cloud,

Taxçalarda düzmələri düzərlər,

When the aged wolf lost its teeth.

Qız-gəlinin fındıqçası, hənası,

41 Khajja Sultan showed her anger

Həvəslənər anası, qaynanası.

Mulla Bagir quickly went silent,

Bakıçının sözü, sovu, kağızı,

42 We cleared the plantation and brought back the harvest,

İnəklərin bulaması, ağızı,

Filled the house, shelves, boxes and wooden trays,

Çərşənbənin girdəkanı, mövizi,

We cooked the marrow in the oven,

Qızlar deyər: Atıl-matıl. çərşənbə,

43 When the pearseller arrived from Varzighan,

Ayna təkin bəxtim açıl, çərşənbə

The children's noise filled the village,

Yumurtanı göyçək, güllü boyardıq,

44 At night we went to the river with Mirza Tagi,

Çaqqışdırıb sınanları soyardıq,

I looked at the drowned moon in the water!

Oynamaqdan bircə məgər doyardıq?

Suddenly we saw light in the otherside orchard,

Əli mənə yaşıl aşıq verərdi,

45 Haydar Baba, your trees became taller,

İrza mənə növruzgülü dərərdi.

Alas your youth became old!

Heydərbaba, Nənəqızın gözləri,

46 I have heard that Allah's light is lit,

Rəxşəndənin şirin-şirin sözləri

Your mosque's spring is running again,

Türkü dedim, oxusunlar özləri,

The village people have become comfortable,

Bilsinlər ki, adam gedər, ad qalar,

47 Haydar Baba, does Mulla Ibrahim still live or not?

Yaxşı-pisdən ağızda bir dad qalar.

Does he still open his school for the children or not?

Heydərbaba, dünya yalan dünyadı,

48 'Khajja Sultan's aunty has gone to Tabriz,

Süleymandan, Nuhdan qalan dünyadı,

But let alone Tabriz, she cannot even come to our house.

Oğul doğan, dərdə salan dünyadı,

Children get up and let us go to our own home;

Hər kimsəyə hər nə verib alıbdı,

49 Haydar Baba, the world is a false one,

Əflatundan bir quru ad qalıbdı.

It has remained so from Solomen and Noah.

Heydərbaba, yaru yoldaş döndülər,

50 Haydar Baba, friends and comrades turned away,

Bir-bir məni çöldə qoyub çöndülər,

Left me one by one in a deserted place and returned,

Çeşmələrim, çıraqlarım söndülər,

My springs and lights died down.

Yaman yerdə gün döndü, axşam oldu,

51 The night that I went to Gipchagh with my cousin,

Dünya mənə xərabəyi-Şam oldu.

When the moon rose, the horse began prancing round,

Heydərbaba, göylər bütün dumandı,

52 Haydar Baba the valley of Gara Gol,

Günlərimiz bir-birindən yamandı,

Khoshkanab's road, twists and turns;

Bir-birizdən ayrılmayın, amandı,

There the grey partridge raises her chicks,

Yaxşılığı əlimizdən alıblar,

53 Who has put Khoshkanab in this position?

Yaxşı bizi yaman günə salıblar!

Among the sayyids who lives and who doesn't?

Bir uçaydım bu çırpınan yelinən,

54 Amir Gafar was the Sayyid's leader,

Bağlaşaydım dağdan aşan selinən,

His blocking of the shahs as they made their way was amazing.

Ağlaşaydım uzaq düşən elinən,

He was sweet towards good men, but bitter to bad ones.

Bir görəydim ayrılığı kim saldı?

55 Uncle Mir Mustafa was a tall grand father;

Ölkəmizdə kim qırıldı, kim qaldı?

Handsome and bearded, he looked like an older Tolstoy.

Mən sənintək dağa saldım nəfəsi,

56 Majdalsadat laughed like orchards,

Sən də qeytər, göylərə sal bu səsi,

Her voice was like cloudy mountains,

Bayquşun da dar olmasın qəfəsi,

Words melted in her mouth like cream;

Burda bir şir darda qalıb bağırır,

57 My father kept an open table,

Mürüvvətsiz insanları çağırır.

Helping the people was his job,

Heydərbaba, qeyrət qanın qaynarkən,

58 Mir Saleh's overthe top acting,

Qaraquşlar səndən qopub qalxarkən,

Mir Aziz's passionate participation in religious ceremonies,

O sıldırım daşlar ilə oynarkən,

Mir Mamad's sudden temper and cooling down,

Qovzan mənim himmətimi orda gör,

59 Mir Abdul's dying his eyebrows,

Ordan əyil, qamətimi darda gör.

The dye dropping from sides of his eyebrows,

Heydərbaba, sənin könlün şad olsun

60 Aunty Sitara baked lavash,

Dünya varkən ağzın dolu dad olsun,

Mir Gadir snatched one from her,

Səndən keçən tanış olsun, yad olsun,

Bolted away like a foal and ate,

Deynə mənim şair oğlum Şəhriyar,

61 Haydar Baba, what is Amir Haydar doing?

Bir ömürdür qəm üstünə qəm qalar.

Surely his samovar must still be on the boil?

Heydərbaba, gəldim səni yoxlayam,

62 Khanum aunty used to pull a face,

Bir də yatam, qucağında yuxlayam,

When she heard Mir Abdul speaking,

Ömrü qovam, bəlkə burda haxlıyam,

And swear that 'Azrael take him'

Uşaqlığa deyəm: bizə gəlsən bir,

63 Fizia Khanum was the flower of Khoshkanab,

Aydın günlər, ağlar üzə gülsən bir!

Amir Yahya was the cousin's favourite,

Heydərbaba, alçaqların köşk olsun,

64 Early morning the shephards came,

Bizdən sora qalanlara eşq olsun,

Collected lambs and sheep from the houses,

Keçmişlərim gələnlərə məşq olsun,

While aunty tended her babies,

Evladımız məzəhəbbin danmasın,

65 The pigeons soar up together

Hər içiboş sözlərə aldanmasın!

At sunrise they spread a golden curtain in sky!